การตรวจสุขภาพ

การตรวจสุขภาพ

การตรวจสุขภาพด้วยตัวเอง

         ปัจจุบันสังคมไทยได้มีการเปลี่ยนแปลงจากสังคมเกษตรกรรมไปสู่สังคมอุตสาหกรรม การใช้ชีวิตของคนเปลี่ยนไปทั้งในแง่การใช้แรงงานทำงานมาใช้สมองนั่งโต๊ะทำงาน การใช้ชีวิตอย่างเร่งรีบทำให้เกิดความเครียด ขาดการออกกำลังกาย ขาดการรับประทานอาหารที่มีคุณภาพ ขาดความสนใจต่อสุขภาพตัวทำให้เกิดโรคต่างๆซึ่งเกิดจากการไม่ดูแลตัวเองให้ดีเช่น โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ โรคหลอดเลือดสมอง ความดันโลหิตสูง โรคมะเร็งซึ่งโรคเหล่านี้สามารถป้องกัน หรือลดอุบัติการณ์ได้โดยการที่เราใส่ใจดูแลตัวเอง เพียงใช้เวลาวันละประมาณ 1 ชั่วโมงก็สามารถทำให้สุขภาพดีขึ้น

         คนไทยทุกวันนี้รักสุขภาพมากขึ้นจะเห็นได้จากกระแสการใช้สมุนไพร การนวด spa ชาเขียว อาหารเสริมต่างๆ การตรวจสุขภาพต่างๆ ทั้งที่อาจจะไม่มีรายงานว่าได้ผลจริงทำให้เกิดการสูญเสียทางเศรษฐกิจและเสียงต่อการเกิดโรคแทรกซ้อน

         ในความหมายของคนทั่วไปการตรวจสุขภาพคือไปพบแพทย์และตรวจตามโปรแกรมตามที่แพทย์หรือโรงพยาบาลเสนอ ในความเป็นจริงการตรวจสุขภาพตนเองควรจะเริ่มต้นโดยตัวเองสำรวจสุขภาพตนเองได้แก่

คำแนะนำให้ทำเป็นประจำ

• ความตระหนักเกี่ยวกับความปลอดภัยในการขับขี่รถ เนื่องจากพบว่าการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุเป็นสาเหตุการตายอันดับต้นๆ
• การใช้สารเสพติด การสูบบุหรี่
• การบริโภคอาหารสุขภาพ
• การออกกำลังกาย
• การพักผ่อน
• การมีเพศสัมพันธ์อย่างปลอดภัย
• ปัจจัยเสี่ยงต่อโรคมะเร็ง
• ปัจจัยเสี่ยงต่อโรคเบาหวาน
• ปัจจัยเสี่ยงต่อภาวะหลอดเลือดแข็ง
• ปัจจัยเสียงต่อการเกิดโรคไต
• คุณอ้วนไปหรือไม่ ดัชนีมวลกายเป็นเท่าไร
• การดูแลช่องปาก
• การจัดการเกี่ยวกับความเครียด

การพบแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพ

         แม้ว่าคุณจะดูแลสุขภาพของคุณอย่างเต็มที่แล้วก็ตาม ยังมีความจำเป็นสำหรับคนบางประเภทที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคสูง สมควรที่จะได้พบกับแพทย์เพื่อตรวจร่างกายและเจาะเลือด สภานพยาบาลหลายแห่งจึงจัดรายการตรวจสุขภาพ ทั้งการตรวจหาโรคหัวใจ การตรวจหาโรคมะเร็งซึ่งการตรวจบางอย่างเกินความจำเป็น

ควรจะตรวจสุขภาพตั้งแต่อายุเท่าใด

         ในความเป็นจริงเราเริ่มต้นตรวจสุขภาพตั้งแต่แรกเกิดเลย จะเห็นได้ว่าหลังจากคลอดคุณหมอจะนัดพาเด็กไปตรวจสุขภาพชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง วัดรอบศีรษะและฉีดวัคซีนป้องกันโรค แต่สำหรับผู้ใหญ่ที่แข็งแรง ไม่มีโรคทางกรรมพันธุ์ในครอบครัวก็อาจจะจะเริ่มต้นตรวจเมื่ออายุ 35 ปี แต่หากคุณเป็นคนอ้วน มีประวัติเบาหวานในครอบครัว ประวัติโรคหลอดเลือดหัวใจของญาติสายตรง ไขมันสูงในครอบครัวหรือเจ็บป่วยบ่อยก็อาจจะเริ่มต้นตรวจที่อายุน้อยกว่านี้บางประเทศ เช่นในอเมริกาแนะนำให้ตรวจไขมันในเลือดตั้งแต่อายุ 20 ปีขึ้นไป ส่วนเรื่องความถี่ก็ขึ้นกับสิ่งที่ตรวจพบหากพบว่ามีโรคหรือเสี่ยงต่อการเกิดโรคก็อาจจะต้องตรวจถี่ หากไม่เสี่ยงก็อาจจะตรวจทุก 3-5 ปี

จะต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้าง

         หากต้องการเจาะเลือดควรจะงดอาหารไปอย่างน้อย 8 ชั่วโมงหากต้องการตรวจไขมันในเลือดควรจะงดอาหาร 12 ชั่วโมง หากไม่ได้ตรวจไขมันหรือน้ำตาลก็ไม่จำเป็นต้องอดอาหาร หลังจากเจาะเลือดก็ไปรับประทานอาหาร สิ่งที่สำคัญคือคุณต้องทำตัวเหมือนปกติก่อนตรวจไม่ควรที่จะควบคุมตัวเองเป็นพิเศษเพื่อที่จะให้ผลตรวจออกมาดี ไม่ควรกังวลหรือดื่มสุรก่อนการตรวจ การอดอาหารหมายถึงอาหารทุกอย่างทั้งน้ำชา กาแฟ นมดื่มได้เฉพาะน้ำเท่านั้น ไม่ควรจะออกกำลังกายก่อนการเจาะเลือดเพราะมีผลต่อการตรวจเลือด

แพทย์เขาจะตรวจอะไรบ้าง

การตรวจร่างกายโดยทั่วไปจะเริ่มต้นซักประวัติ

• สุขภาพโดยทั่วไป
• ประวัติโรคในครอบครัวเพื่อค้นหาโรคทางพันธุกรรม
• ประวัติการเจ็บป่วยในอดีต
• ประวัติการใช้ยา
• การตรวจร่างกาย วัดความดันโลหิต ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง คำนวณดัชนีมวลกาย ตรวจร่างกายตั้งแต่ศีรษะจรดเท้า สำหรับผู้หญิงก็แนะนำเรื่องการตรวจเต้านมด้วยตัวเอง และการตรวจภาย

การเจาะเลือดเขาตรวจดูอะไรบ้าง

         โดยปกติก็จะมีการตรวจเลือด CBC,LFT,Lipid,Creatinin,Urine analysis,X-ray แต่หากคุณต้องการตรวจอย่างอื่นให้ปรึกษาแพทย์ ตารางที่แสดงข้างล่างจะแสดงชื่อโรค วิธีการตรวจ และข้อบ่งชี้ในการตรวจ

โรคที่อยากรู้	รายการตรวจ	ข้อบ่งชี้ในการตรวจ
การวัดความดันโลหิต	ความดันโลหิต	18-35ปีให้วัดทุก 2 ปี มากกว่า35ปีให้วัดทุกปี
การวัดสายตา	วัดสายตา	ผู้ที่อายุมากกว่า 40ปีให้ตรวจทุกปี
การตรวจเต้านม มะเร็งเต้านม	การตรวจเต้านมโดยแพทย์	20-40ปีให้ตรวจทุก 3 ปี มากกว่า 40ปี ให้ตรวจทุกปี
การตรวจรังสีเต้านม	Mamography	ควรทำในผู้ที่อายุมากกว่า 40 ปี ญาติสายตรงที่เป็นมะเร็งเต้านม หรือมะเร็งรังไข่
การตรวจทางทวารหนัก มะเร็งลำไส้ใหญ่	การใช้นิ้วล้วงก้น	ผู้ที่อายุมากกว่า 35 ปีให้ตรวจทุก 3 ปี
ภาวะโลหิตจาง	CBC	ตรวจสุขภาพทุกครั้ง
การตรวจแยกฮีโมโกลบิน	Hemoglobin typing	ก่อนการแต่งงาน
การตรวจปัสสาวะ	การตรวจปัสสาวะ	ตรวจสุขภาพทุกครั้งทุกวัย
ตรวจพยาธิ	ตรวจอุจาระ	ทุกวัยให้ตรวจทุก 3-5 ปี
โรคเบาหวาน	ระดับน้ำตาลในเลือด	ผู้ที่เสี่ยงต่อโรคเบาหวาน
ไขมันในเลือด	เจาะหาไขมัน	ผู้ที่เสี่ยงต่อไขมันในเลือดสูง ผู้ที่มีอายุึมากกว่า 35 ปี(20ปี สำหรับอเมริกา)
การทำงานของตับ	Liver function test
ไต	BUN Creatinin(Cr)
หัวใจ	ตรวจหาระดับน้ำตาล ระดับน้ำตาลในเลือด ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ X-ray ปอดและหัวใจ การตรวจโดยการวิ่งสายพาน Cardiac enzyme	ควรจะทำใน กลุ่มเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ
โรคเก๊าท์	Uric acid
การตรวจความหนาแน่นกระดูก	Bone density	ผู้ที่มีน้ำหนักตัวน้อย มีญาติสายตรงเป็นโรคกระดูกพรุน ได้รับยาที่อาจจะเป็นโรคกระดูกพรุน เช่น steroid
ต่อมลูกหมาก	PSA
การตรวจภายใน	PV	ควรจะตรวจทุก 1 ปี
ต่อมไทรอยด์	Thyroid function test	ควรจะตรวจในรายที่เคยผ่าตัดไทรอยด์ หรือได้รับไอโอดีนกัมมันตรังสี
โรคเอดส์	เจาะเลือดตรวจเอดส์	เจาะสำหรับกลุ่มเสี่ยงต่อการเกิดโรค
การตรวจอัลตราซาวนด์ตับ	Ultrasound	ผู้ที่เป็นโรคตับอักเสบบี ผู้ที่เป็นโรคตับ
การตรวจความดันตา โรคต้อหิน	การตรวจตาสำหรับประชาชน	ตรวจทุก 1 ปี สำหรับผู้ที่มีโรคเสี่ยง เช่น ต้อหิน สายตาสั้นมาก เบาหวาน เริ่มตรวจเมื่ออายุมากกว่า40 ปี

ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับตรวจสุขภาพ

         การตรวจสุขภาพของประชาชนโดยทั่วไปหมายถึงการเจาะเลือดเมื่อทราบผลว่าไม่เป็นโรคก็สบายใจ แต่ในความเป็นจริงหากเขาอยู่ในความเสี่ยงของการเกิดโรคเขาจะต้องป้องกันเพื่อมิให้โรคนั้นเป็นกับตัวเขา ดังตัวอย่าง คนที่มีพ่อหรือแม่เป็นเบาหวาน ดังนั้นเขาจะมีปัจจัยเสี่ยงต่อโรคเบาหวานเมื่อผลเลือดบอกไม่เป็นเบาหวานแทนที่เขาจะปรับฟฤติกรรมเพื่อป้องกันเบาหวาน แต่เขาก็ยังใช้ชีวิตแบบสบายๆ ไม่คุมน้ำหนักไม่ออกกำลังกาย หากดำรงชีวิตแบบเก่าสักวันหนึ่งเขาก็จะเป็นเบาหวาน

         หรือคนที่มีพฤติกรรมเสี่ยงต่อการติดเอดส์เมื่อผลเลือดปกติก็ควรที่จะลดความเสี่ยงของการติดเชื้อแต่เขาก็ยังมีพฤติกรรมเสี่ยงอยู่ หรือคนที่ดื่มสุราเจาะเลือดเพื่อตรวจดูว่าเป็นโรคตับหรือยังเมื่อผลเลือดปกติ เขาก็ยังดื่มสุราอยู่ การตรวจสุขภาพดังกล่าวไม่น่าจะมีผลดีต่อผู้ป่วย